Ravi Krishi Mahotsav 2024: ગુજરાતના મુખ્યમંત્રી ભૂપેન્દ્ર પટેલે આ વર્ષે 2024ના રવી કૃષિ મહોત્સવની શરૂઆત બનાસકાંઠાના દાંતીવાડા કૃષિ યુનિવર્સિટીથી કરી. આ પ્રસંગે મુખ્યમંત્રીએ રાજ્યમાં ખેતી માટે કેટલીક મહત્વપૂર્ણ યોજનાઓ તથા વિચારો રજૂ કર્યા, જે ખેડૂત વર્ગ માટે નવું પ્રેરણા સ્રોત બની શકે છે. મુખ્યમંત્રીએ જણાવ્યું કે, આ ખાસ મહોત્સવનો મુખ્ય ઉદ્દેશ એ છે કે ખેડૂતોને તેમના ખેતરોમાં કયા પાકોની ખેતી કરી શકાય, કૃષિ પ્રગતિ, વેલ્યુ એડિશન, અને નવું તકનીકી માર્ગદર્શન પૂરુ પાડવું.
ગુજરાતમાં 6 થી 8 મહિનામાં 24 કલાક વીજ પુરવઠો
મુખ્યમંત્રીએ આ કાર્યક્રમમાં ખાસ એ વાતને મહત્વ આપ્યું કે, ગુજરાત સરકારે કિસાન સૂર્યોદય યોજના દ્વારા છ થી આઠ મહિનાઓમાં રાજ્યના તમામ કૃષિ ક્ષેત્રોને 24 કલાક વીજ પુરવઠો પૂરો પાડવા માટે કાર્યરત રહેશે. આ નિર્ણય ખેડૂતો માટે એક મહત્વપૂર્ણ જાહેરાત છે, કારણ કે કૃષિમાં ઉપયોગ થતો વીજ પુરવઠો ઘણા વખતથી ખોટો રહી જતો હતો. સતત વીજ પુરવઠો આપવામાં આવે તો, ખેડૂતોના પાક માટે જરૂરી સિસ્ટમોને મજબુતીથી સંચાલિત કરી શકાય છે, જેના પરિણામે પાકનું ઉત્પાદન વધે છે અને આર્થિક સ્થિતિમાં સુધારો થાય છે.
પ્રાકૃતિક ખેતી અને ગાય આધારિત ખેતી પર ભાર
મુખ્યમંત્રીએ ફળદ્રુપ અને પર્યાવરણીય દૃષ્ટિએ વધુ સારા પરિણામો મેળવવા માટે, ખેડૂતોને ગાય આધારિત પ્રાકૃતિક ખેતી તરફ આગળ વધવાનું આમંત્રણ આપ્યું. આ અભિગમ પર્યાવરણીય દૃષ્ટિએ પણ લાભદાયક છે, કારણ કે આ રીતે ખેતી કરવામાં જમીન અને માનવીના સ્વાસ્થ્ય પર નકારાત્મક અસર ઓછું થાય છે. આ સાથે મુખ્યમંત્રીએ જોર આપીને જણાવ્યું કે, ખેડૂતો પોતાના ખેતરોમાં માનેતા જૈવિક અને પ્રાકૃતિક પદ્ધતિઓનો ઉપયોગ કરીને ખેતી કરવામાં વધુ ફાયદો મેળવી શકે છે.
ડ્રોન અને ફાર્મ મિકેનિઝમનો ઉપયોગ
કૃષિ ક્ષેત્રમાં ટેકનોલોજીની ઉપયોગિતા પણ મુખ્યમંત્રીએ વધારે સાવચેતી સાથે રખી. તેમણે જણાવ્યું કે, “આજે કૃષિ ક્ષેત્રમાં ટેકનોલોજીનો ઉપયોગ વધતો જતો છે અને તેમાં ડ્રોનનો ઉપયોગ સૌથી વધુ મહત્વપૂર્ણ બની રહ્યો છે.” ડ્રોનનો ઉપયોગ પાકના નિરીક્ષણ, નુકશાનની અંદાજી કરણ, અને ખાતર અને પેસ્ટિસાઈડના છંટકાવ માટે થઈ રહ્યો છે.
તે જ સમયે, મુખ્યમંત્રીએ રાજ્ય સરકાર દ્વારા ફાર્મ મિકેનિઝમ (ખેતીમાં ટેકનોલોજી અને મશીનોનો ઉપયોગ) પ્રોત્સાહિત કરવાના પ્રયાસોને આદર આપ્યો. ફાર્મ મિકેનિઝમમાં જૈવિક ખાતર, મશીનો અને મશીનરીના ઉપયોગનો લાભ લઇને ખેડૂતો પોતાના ખેતરોમાં વધુ કાર્યક્ષમતા અને ઉત્પાદનક્ષમતામાં વધારો કરી શકે છે.
પ્રાકૃતિક ખેતીના સંચાલન માટે વધતી યોજનાઓ
કૃષિ મહોત્સવમાં, મુખ્યમંત્રીએ ખ્યાલ આપ્યો કે ગુજરાતમાં દર વર્ષે પ્રાકૃતિક ખેતીની કદર વધતી જ રહી છે. ખાસ કરીને, રાજ્યપાલ આચાર્ય દેવવ્રત દ્વારા ચલાવતો “પ્રાકૃતિક ખેતી અભિયાન” પણ એક અભૂતપૂર્વ સફળતા મેળવવા માટે આગળ વધ્યો છે. અંદાજે 9.85 લાખ ખેડૂતોએ આ અભિયાન હેઠળ પ્રાકૃતિક ખેતી અપનાવી છે, જે એ પ્રમાણ આપે છે કે આ મોડલના અંતર્ગત વધુ ખેડૂતોએ આ વિધિથી જોડાવા પર ધ્યાન આપ્યું છે.
પ્રાકૃતિક ખેતીનો ફાયદો એ છે કે આ ખેતી પદ્ધતિમાં ગાયના ગોળાં, પશુપાલન અને જૈવિક ખાતરોનો ઉપયોગ થાય છે, જે જમીનની ક્ષમતા અને પર્યાવરણીય અસર માટે અનુકૂળ છે. આ રીતે ખેતી કરવામાં ઉપયોગ થતી માવજતને પણ પ્રાકૃતિક રીતે તંદુરસ્ત બનાવી શકાય છે.
કુદરતી આફતો સામે કામગીરી
કુદરતી આફતોના કારણે ખેડૂતોએ પાકમાં નુકશાન સહન કરવું પડે છે, એ ખૂબ જ જાણીતું છે. પરંતુ મુખ્યમંત્રીએ આપેલી માહિતી અનુસાર, તાજેતરમાં જ સરકાર દ્વારા રૂ. 1419 કરોડના પેકેજની જાહેરાત કરવામાં આવી હતી, જેમાંથી 1200 કરોડ રકમ ખેડૂતોને ચૂકવવામાં આવી છે. આ ઋણમુક્ત પેકેજ અને સહાયતાઓ આફતો સામે અનેક ખેડૂતની જરૂરિયાતોને પહોંચી વળે છે. આ પેકેજ, ખાસ કરીને ઝાડો અને પાકના નુકશાનની સ્થિતિમાં, ખેડૂતોને મદદરૂપ બને છે.
કૃષિ સંશોધન માટે પ્રગતિશીલ ખેડૂતોને પુરસ્કાર
આ પ્રસંગે, મુખ્યમંત્રીએ 12 પ્રગતિશીલ ખેડૂતોને તેમના સંશોધન અને કૃષિ ક્ષેત્રે થયેલા ઉન્નત કાર્ય માટે “સરદાર પટેલ કૃષિ સંશોધન પુરસ્કાર” થી સન્માનિત કરાવ્યા. આ પ્રકારના પુરસ્કારો ખેડૂતોના આદર અને પ્રોત્સાહન માટે ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ છે, કારણ કે આ રીતે તેઓ વધુ પ્રયત્નશીલ બનતા છે અને કૃષિ ક્ષેત્રે વધુ પ્રગતિ માટે પ્રયત્નશીલ રહે છે.
ગુજરાતના ખેડૂતોને નવા મોડલ અને પદ્ધતિઓ
ગુજરાતનો કૃષિ વિભાગ ફક્ત સ્થાનિક સ્તરે નહીં, પરંતુ વૈશ્વિક સ્તરે પણ મહત્વ ધરાવે છે. હવે વધુ ને વધુ ખેડૂતો ટેકનોલોજીનો ઉપયોગ અને વૈશ્વિક માર્કેટ સાથે જોડાવા માટે પ્રયત્ન કરી રહ્યા છે. રાજ્યમાં ખેતીના નવા મોડલ અને પદ્ધતિઓને અનુસરતા ખેડૂતોને વધુ નફો અને ઊંચા ગુણવત્તાવાળા ઉત્પાદનો પ્રદાન કરી શકે છે.
કૃષિ માટેનો ખેડૂતોને નવું દિશાનિર્દેશ
આ મહોત્સવ અને વિવિધ યોજનાઓ દ્વારા, મુખ્યમંત્રીએ એવું જણાવ્યુ છે કે કૃષિ ક્ષેત્રમાં નવી શ્રેષ્ઠતા મેળવવા માટે રાજ્યના ખેડૂતોને નવું દિશાનિર્દેશ મળે છે. આ શ્રેષ્ઠતા, ભારતીય કૃષિ ઉત્પાદકતામાં નવી પિડીના ઉદયને આધારે, વૈશ્વિક ક્ષેત્રમાં ભારતની ખ્યાતિ વધારી શકે છે.
ગુજરાતમાં રવી કૃષિ મહોત્સવ-2024નો આરંભ કૃષિ ક્ષેત્ર માટે એક માઈલસ્ટોન છે. રાજ્ય સરકાર દ્વારા ઘણી મહત્વપૂર્ણ યોજનાઓ, પ્રોત્સાહનો, અને ટેકનોલોજીનો ઉપયોગ કરીને, ખેડૂતોએ ખેતીના નવા મર્યાદા ને સ્પર્શી શકે છે.