Mahuva onion price: મહુવા ડુંગળીના ભાવ: ભાવનગર જિલ્લો ખાસ કરીને મહુવા તાલુકો ડુંગળીના ઉત્પાદન માટે જાણીતો છે. અહીંના મોટા ભાગના ખેડૂતોના જીવન અને જીવીકા ડુંગળીના પાક પર આધારિત છે. પરંતુ હાલમાં મહુવા યાર્ડમાં ડુંગળીના પડેલા ભાવોએ ખેડૂતોની હાલત કફોડી બનાવી દીધી છે. મહુવા ડુંગળીના ભાવ માત્ર 1 રૂપિયાની તળિયે પહોંચી જતા ખેડૂતો પોતાની મહેનત અને મગજમારી પર રડી ઊઠ્યા છે.
મહુવા ડુંગળીના ભાવ
હાલ મહુવા માર્કેટ યાર્ડમાં સફેદ ડુંગળીનો ભાવ માત્ર 1 રૂપિયા પ્રતિ કિલો સુધી ઘટી ગયો છે. જો વાત મણના દરની કરીએ તો કેટલાક ખેડૂતોને તેમના પાક માટે ફક્ત 20 રૂપિયાથી લઈને વધુમાં વધુ 182 રૂપિયાનો ભાવ મળી રહ્યો છે. આ ભાવોને સાંભળી ખેડૂતો પોતાનો વિસ્વાસ ગુમાવી રહ્યા છે, કારણ કે આ ભાવ સાથે તો ખેતીનું ખર્ચ પણ પૂરૂં થતું નથી.
મહુવા યાર્ડમાં ડુંગળીની આવક
શનિવારે મહુવા યાર્ડમાં ડુંગળીની 92,000 થેલીની આવક નોંધાઈ હતી. આમ છતાં માંગની અછતને કારણે મહુવા ડુંગળીના ભાવ સામાન્ય કહેવાય તેવા સ્તર પર પણ પહોંચી શક્યા ન હતા. આવી મોટી આવક છતાં પણ ખેડૂતોને સંતુષ્ટિજનક આવક ન મળી શકવી એ દુર્ભાગ્યજનક છે.
માવઠાનું મારું અને ખેડૂતોની આર્થિક સંકટ
હાલમાં પરસેવાથી ઉગાડેલા પાક ઉપર માવઠાએ પાણી ફેરવી દીધું છે. માઈક્રોક્લાઈમેટિક બદલાવના કારણે પાકનું ઉત્પાદન ઘટ્યું છે, અને જે ઉત્પાદન બચ્યું છે, તેને બજારમાં યોગ્ય કિંમત મળતી નથી. માવઠાની અસરથી ડુંગળીની ગુણવત્તા ઘટી છે, જેના કારણે બજારમાં માંગ ઘટી છે અને મહુવા ડુંગળીના ભાવ ઢળી પડ્યા છે.
કિંમતો તળિયે: ખેડૂતોની ભવિષ્ય પર પ્રશ્નાર્થ
ડુંગળીના આ એવા ભાવ છે જેમાં ખેડૂતોને પોતાનો ખર્ચ પણ મળતો નથી. બીજ, ખાતર, પેસ્ટિસાઈડ, લેણદેણ અને મજૂરી ખેતીનો ખર્ચ વધી રહ્યો છે. આવા સમયે ડુંગળી જેવા મહત્વના પાકના ભાવ 1 રૂપિયા પ્રતિ કિલો સુધી ઘટી જવાથી ખેડૂતો કેવી રીતે જીવતા રહેશે એ મોટો પ્રશ્ન છે.
સરકારી સહાય મજાક સમાન?
ખેડૂતોનો આક્ષેપ છે કે સરકાર દ્વારા આપવામાં આવતી સહાય માત્ર ખાલી નામમાત્ર છે. દરેક વર્ષે નુકસાની થાય છે ત્યારે સહાય મળે કે નહીં એ અનિશ્ચિત છે. અને જો સહાય મળે પણ, તો તે મજાક સમાન રકમ હોય છે, જેના પર એક ઘરના માસિક ખર્ચ પણ પૂરું ન થાય.
દેવાઓનો ડુંગર અને જીવન જીવવાની તકલીફ
ખેડૂતો સામે હકીકત એવી છે કે તેઓ બે છેડા ભેગા કરવા માટે સંઘર્ષ કરે છે. પાકનો યોગ્ય ભાવ ન મળવાથી તેમની પાસે આપેલા કરજના પૈસા ચૂકવવા માટેના સાધન રહી જતા નથી. નતીજે, દેવાઓનો ડુંગર વધતો જાય છે. મહુવા ડુંગળીના ભાવ નો આકસ્મિક તબક્કો ખેડૂતોના જીવનમાં વધુ અભાવ લાવી રહ્યો છે.
આગામી સમય માટે શું કોઈ ઉકેલ છે?
ખેડૂતોની સ્થિતિ સુધારવા માટે જરૂરી છે કે:
- ડુંગળીના ન્યાયસંગત ટેકાના ભાવ (MSP) જાહેર થાય
- સરકાર દ્વારા તાત્કાલિક રાહત પેકેજ આપવામાં આવે
- નિકાસ નીતિ વધુ મજબૂત બને જેથી ડુંગળી વિદેશ જઈ શકે
- ખેડૂતોને સીધી નાંખે વેચી શકતી માર્કેટિંગ પદ્ધતિઓ (જેમ કે e-NAM) વધુ શક્તિશાળી બને
મહુવા સહિત સમગ્ર ભાવનગર જિલ્લાના ખેડૂતોની હાલત ખૂબ જ વણસેલી છે. માવઠાની કુદરતી આવડત અને બજારના નબળા ભાવ વચ્ચે ગઈ ગયેલા ખેડૂતો માટે આજની તારીખે મહુવા ડુંગળીના ભાવ માત્ર આંકડો નથી, તે તેમના જીવનની લડતનું પ્રતિનિધિત્વ કરે છે. જો યોગ્ય પગલાં નહીં લેવામાં આવે, તો કૃષિ પર આધારિત ગુજરાતનું આ વિસ્તાર તૂટીને રહી જશે.