Unique farmer ID (FARMER ID): વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીની પ્રેરણાથી ગુજરાતમાં એગ્રીસ્ટેક ફાર્મર રજીસ્ટ્રી 15 ઓક્ટોબરથી શરૂ થઈ છે. 66 લાખ કિસાન લાભાર્થીઓની નોંધણીનો લક્ષ્યાંક છે, જેમાંથી 33% નોંધણી પૂર્ણ થઈ છે. યુનિક ફાર્મર આઈ.ડી. માધ્યમથી ખેડૂતોને યોજનાઓનો લાભ સરળ અને પારદર્શક રીતે મળશે. 25 માર્ચ 2025 સુધી સંપૂર્ણ નોંધણીનો લક્ષ્યાંક છે.
ગુજરાત Agristack ફાર્મર રજીસ્ટ્રી
ભારતના વડાપ્રધાન નરેન્દ્રભાઈ મોદી દ્વારા દેશના ખેડૂતોના હિત માટે અનેક વિશાળ પહેલો શરૂ કરવામાં આવી છે. આ પહેલોમાંથી એક મહત્વપૂર્ણ પહેલ એગ્રીસ્ટેક (Agristack) પ્રોજેક્ટ છે, જે રાજ્ય અને કેન્દ્ર સરકારના વૈવિધ્યપૂર્ણ લાભો અને યોજનાઓને વધુ અસરકારક અને પારદર્શક રીતે ખેડૂતો સુધી પહોંચાડવા માટે એક મોટી પહેલ છે. ગુજરાત રાજ્યમાં, આ પ્રોજેક્ટનો અમલ થાય છે, જ્યાં 15 ઑક્ટોબર 2023 થી એગ્રીસ્ટેક ફાર્મર રજીસ્ટ્રીનો આરંભ કરવામાં આવ્યો છે. આ પહેલ હેઠળ, દરેક ખેડૂતના લેન્ડ રેકોર્ડને એક યુનિક આઈ.ડી. સાથે જોડવા માટે પ્રયાસ કરવામાં આવી રહ્યો છે, જેથી તેમને વિવિધ મીણવાર યોજનાઓનો લાભ સરળ અને ઝડપી મળી શકે.
ફાર્મર રજીસ્ટ્રીનું મહત્વ
ગુજરાતમાં ખેતી એ ઘણા મકાન અને રોજગારના સ્ત્રોતોનું મુખ્ય આધાર છે, અને અહીંના ખેડૂતો માટે વિવિધ યોજનાઓનું અમલ ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ છે. ‘ફાર્મર રજીસ્ટ્રી’ એ કિસાન ભાઈઓ અને બહેનો માટે એક નવી ઓળખ બનાવવાની યોજના છે, જે તેમને ખેડૂતો માટેની વિવિધ કેબિનેટ યોજનાઓના લાભોને સરળ અને પારદર્શક રીતે પ્રાપ્ત કરવા માટે મદદરૂપ થશે. આ યોજનાના દ્વારા ખેડૂતોને જમીનના રેકોર્ડને તેમની આધાર આઈ.ડી. સાથે લિંક કરવામાં આવશે, જેનાથી તે ખેતરો અને જમીનના વિશેમાં વધુ માહિતી પ્રાપ્ત કરી શકશે.
આ રજીસ્ટ્રીની એક વિશેષતા એ છે કે દરેક ખેડૂતને 851 ડિજિટની એક યુનિક ફાર્મર આઈ.ડી. (Farmer ID) આપવામાં આવશે, જે તેમની જમીન અને એ સાથે જોડાયેલી અન્ય વિગતો સાથે સંલગ્ન થશે. આ આઈ.ડી.ના માધ્યમથી, ખેડૂતોને કેન્દ્ર અને રાજ્ય સરકારના વિવિધ હિતલક્ષી યોજનાઓનું લાભ મેળવવું સરળ બનશે.
ફાર્મર રજીસ્ટ્રીનો લક્ષ્યાંક અને ધ્યેય
ગુજરાત રાજ્યમાં આ ફાર્મર રજીસ્ટ્રીના અંતર્ગત, 66 લાખ જેટલા ખેડૂતોને નોંધણી કરવી છે. આમાંથી 22 લાખ ખેડૂતોએ (33 ટકા) હવે પોતાનું રજીસ્ટ્રેશન પૂર્ણ કર્યું છે. રાજ્યમાં આ પહેલ માટે નવીનતમ ટેકનોલોજીનો ઉપયોગ થતો હોવાથી, ખેડૂતોનું રજીસ્ટ્રેશન સરળ અને ઝડપી બની રહ્યું છે.
વધુમાં, ગુજરાત રાજયએ આ કાર્યમાં મહાન પ્રગતિ કરી છે. ગુજરાત રાજ્યએ 25 ટકાથી વધુ નોંધણી પૂર્ણ કરી છે, જેને લીધે તે દેશના પ્રથમ રાજ્યોમાંમાંથી એક બન્યું છે, જેને ભારત સરકાર તરફથી 82 કરોડ રૂપિયાની “સ્પેશિયલ સેન્ટ્રલ આસીસ્ટન્સ” (SCA)ની ગ્રાન્ટ મળશે. આ ગ્રાન્ટને સરકાર આ યોજનાઓને વધુ અસરકારક બનાવવા માટે ઉપયોગમાં લાવશે.
આ ઉપરાંત, જ્યારે રાજ્ય લક્ષ્યાંકના 50 ટકા સુધી પહોચે, ત્યારે તેને 123 કરોડ રૂપિયાની વધારાની પ્રોત્સાહક ગ્રાન્ટ આપવામાં આવશે. ગુજરાત સરકારે આ રજીસ્ટ્રી પ્રોજેક્ટને વધુ ઝડપથી આગળ વધારવા માટે વિવિધ સક્રિય પ્રયાસો કર્યા છે, જેનાથી રાજ્ય સરકારે 33 ટકા નોંધણી પૂરું કરી છે. આગળના દિવસોમાં, રાજ્ય સરકાર 50 ટકાનો લક્ષ્યાંક પણ સરળતાથી પાર કરવાનું આશાવાદી છે.
ફાર્મર આઈ.ડી. અને તેનું મહત્ત્વ
ફાર્મર આઈ.ડી. (Farmer ID) એ આ પ્રોજેક્ટનું એક મહત્વપૂર્ણ પાસું છે, જેને આધાર આઈ.ડી.ની જેમ એક ખાસ ઓળખ સંખ્યા આપવામાં આવે છે. આ આઈ.ડી. એ ખેડૂતોના જમીન સંબંધિત દરેક રેકોર્ડ સાથે જોડાશે. આનો લાભ એ છે કે, ખેડૂતોના ખેતરની વિગતો, જમીનના ફલદાયક ઉપયોગ, ટેકનિકલ સહાય, અને અન્ય તમામ લોયલ અને આર્થિક હિતલક્ષી યોજનાઓનો લાભ હવે એક જ વ્યવસ્થામાં મળશે.
એકવાર આ ફાર્મર આઈ.ડી. પ્રસિદ્ધ થઈ જાય, ત્યારે ખેડૂતોને ખેડૂતો માટેની યોજનાઓનો લાભ મળશે જેની જેમ:
- કિસાન ભાઇને પેંશન યોજના – ખેડૂતોના જીવન અને જીવિકા માટે આધારભૂત સંકલ્પનાઓ.
- ખેડૂત રેકોર્ડના આધારે લોન અને સહાય – ખેડૂતોને મૌલિક અને વ્યવસાયિક સહાય.
- જમીનનો ઉપયોગ અને તેના પર આધારિત યોજનાઓ – કિસાન ફંડ, ખેતીના સાધનો માટેની મદદ.
- ખેડૂતો માટે વીમા યોજનાઓ – પરિસ્થિતિ પર આધારિત અનુકૂળ વીમા યોજનાઓ.
- પ્રવર્તન અને કૃષિ સંબંધિત યોજનાઓ – કૃષિ સાથે સંકળાયેલી નવી શોધો, ખેતીના આધુનિક વિકલ્પો.
ફાર્મર આઈ.ડી.એને કિસાન માટે સરળ અને પારદર્શક રીતે આ લાભો પ્રાપ્ત કરવા માટે સક્રિય બનાવશે.
યોજનાઓ અને પ્રોત્સાહક
ભારત સરકાર દ્વારા ખેતરની કલ્યાણ માટે વિવિધ પ્રકારના પ્રોત્સાહક અને સહાયની યોજનાઓ અમલમાં મુકવામાં આવી છે. આ યોજનાઓના અંતર્ગત, ખેડૂતો માટેની સહાય, ટેકનીકી સુધારા, અને જમીનનાં સંલગ્ન ખ્યાલોમાં ફેરફાર કરવા માટે અનેક નવા પ્રકારના ફંડ અને ગ્રાન્ટ્સ ઉપલબ્ધ કરાવવામાં આવી રહી છે.
ગુજરાત રાજયે 25 ટકા નોંધણી પૂર્ણ કર્યા પછી, રૂ.82 કરોડ રૂપિયાની ગ્રાન્ટ પ્રાપ્ત કરી છે, જે દેશના અન્ય રાજ્યો માટે એક દિશાદર્શક છે. આ ગ્રાન્ટનો ઉપયોગ ખેડૂતોના હિત માટેનાં વિવિધ પ્રોજેક્ટ્સને પ્રોત્સાહન આપવા માટે કરવામાં આવશે.
જ્યારે આ રજીસ્ટ્રી લક્ષ્યાંક 50 ટકા સુધી પહોંચે છે, ત્યારે 123 કરોડ રૂપિયાની વધુ પ્રોત્સાહક ગ્રાન્ટ ઉપલબ્ધ થશે, જે રાજ્યના કૃષિ ક્ષેત્રને નવી ઊંચાઈ પર લઈ જશે. આથી, ખેતરો અને કૃષિ પરિસ્થિતિ માટે આર્થિક અને ટેકનિકલ સહાય ઉપલબ્ધ કરાવવાની પ્રક્રિયા વધુ ઝડપથી થવાની છે.
ગુજરાત રાજ્યના કૃષિ ક્ષેત્ર માટે એગ્રીસ્ટેક (Agristack) ફાર્મર રજીસ્ટ્રી પ્રોજેક્ટ એ એક મહત્ત્વપૂર્ણ તબક્કો છે. આની મદદથી, રાજ્યના ખેડૂતોએ જમીન રેકોર્ડ અને કૃષિ સંબંધિત માહિતી એક ચોક્કસ અને દૃશ્યમાન રીતે પ્રાપ્ત કરી શકશે. ખેડૂતો માટે એ આઇ.ડી. સિસ્ટમ હવે એક અનુકૂળ અને પારદર્શક માધ્યમ બની જશે, જે દ્વારા તેઓ સરળતાથી સરકારની વિવિધ સહાય યોજનાઓનો લાભ મેળવી શકશે. આ પહેલ સમગ્ર કૃષિ ક્ષેત્ર માટે એક ઉન્નતિની દિશામાં મહત્વપૂર્ણ પથ બની રહેશે.