ગુજરાત સરકારે રાજ્યના ખેડૂતોના હિતમાં એક મહત્વપૂર્ણ નિર્ણય લીધો છે. સરકારએ સત્તાવાર જાહેરાત કરી છે કે આગામી મહિનાથી ચણા અને રાયડાની ટેકાના ભાવે ખરીદી શરૂ કરવામાં આવશે. આ નિર્ણય હેઠળ ખેડૂતો તેમના પાકને ટેકાના ભાવે વેચી શકે તે માટે રાજ્ય સરકાર વિવિધ વ્યવસ્થાઓ કરી રહી છે.
ચણા અને રાયડા ટેકાના ભાવે ખરીદી પ્રક્રિયા
ખેડૂતોએ ટેકાના ભાવે ખરીદી માટે તેમની નોંધણી કરાવવી જરૂરી છે. રાજ્ય સરકારે જાહેરાત કરી છે કે ફેબ્રુઆરી 18, 2025 થી માર્ચ 9, 2025 સુધી ખેડૂતોએ ઈ-ગ્રામ કેન્દ્રો ખાતે VCE (ગુજરાત ગ્રામ પંચાયત કમ્પ્યુટર ઓપરેટર) મારફતે નાફેડના ઈ-સમૃદ્ધિ પોર્ટલ પર વિના મૂલ્યે ઓનલાઇન નોંધણી કરાવવાની રહેશે. નોંધણી કર્યા પછી, ખેડૂતોએ વિવિધ ખરીદી કેન્દ્રો પર તેમની ઉપસ્થિતિ નોંધાવવી પડશે, જ્યાં 14 માર્ચ 2025 થી ટેકાના ભાવે ખરીદીની પ્રક્રિયા શરૂ થશે.
ગુજરાતના ખેડૂતો માટે સરકારની જાહેરાત
ગુજરાતના ખેડૂતો લાંબા સમયથી ટેકાના ભાવે ખરીદીની રાહ જોઈ રહ્યા હતા. 2024-25ના સિઝનમાં ચણાના ઉત્પાદનમાં 30-40% નો વધારો નોંધાયો છે, જે ખેતઉદ્યોગ માટે સારા સમાચાર છે. જો કે, ખુલ્લા બજારમાં ચણાના ભાવ ટેકાના ભાવ કરતા નીચે જઈ રહ્યા હોવાથી ખેડૂતો સરકાર દ્વારા થતી ખરીદી પર વધુ નિર્ભર બની રહ્યા છે. રાયડાના વાવેતર આ વર્ષે ઓછી માત્રામાં થયું છે, તેમ છતાં તેલબિયાંના બજારમાં કોઈ મોટો મંદી નો ભય જોવા મળતો નથી.
ચણા અને રાયડા ટેકાના ભાવ
ગુજરાત સરકારે 2024-25 માટે ચણા અને રાયડાના ટેકાના ભાવ જાહેર કર્યા છે:
| પાક | ટેકાના ભાવ (પ્રતિ ક્વિન્ટલ) | ટેકાના ભાવ (પ્રતિ 20 કિલો) |
|---|---|---|
| ચણા | રૂ. 5650 | રૂ. 1130 |
| રાયડો | રૂ. 5950 | રૂ. 1190 |
ચણાના બજાર ભાવ: ચણાના ભાવ આજે રૂ. 5500 થી 5800 ની વચ્ચે છે, જે ટેકાના ભાવની નજીક છે. જો લુઝ બજારમાં ભાવ વધશે, તો ટેકાના ભાવે સરકારની ખરીદી ઓછી થઈ શકે છે.
રાયડાના બજાર ભાવ: રાયડાની માંગ બજારમાં સ્થિર છે. આયાતી તેલના વધતા ભાવો અને ઓછી વાવણીને કારણે, રાયડાના ભાવમાં મોટા ફેરફારની અપેક્ષા નથી.
PM-AASHA યોજના અને Price Support Scheme
ભારત સરકારની “પ્રધાનમંત્રી અન્નદાતા આય સંરક્ષણ અભિયાન (PM-AASHA)” યોજનાના અંતર્ગત, PSS (Price Support Scheme) હેઠળ રાજ્યમાં ચણા અને રાયડાની ટેકાના ભાવે ખરીદી માટે મંજૂરી આપવામાં આવી છે. આ યોજના ખેડૂતોને પોષણક્ષમ ભાવ ઉપલબ્ધ કરાવવા માટે શરુ કરવામાં આવી છે. જો બજારના ભાવ ટેકાના ભાવ કરતાં નીચા જશે, તો સરકારે સીધી ખરીદી કરીને ખેડૂતોને ન્યાય આપવાનો નિર્ણય કર્યો છે.
ટેકાના ભાવે ખરીદી માટે ખેડૂતોની મર્યાદા
હાલમાં, ખેડૂત દીઠ કેટલી માત્રામાં ચણા અને રાયડાની ખરીદી થશે તે અંગે કોઈ સત્તાવાર જાહેરાત કરવામાં આવી નથી. નોંધણી પ્રક્રિયા પૂર્ણ થયા પછી, સરકાર દ્વારા ખરીદીની મર્યાદા જાહેર કરવામાં આવશે.
ખેતી માટે મહત્વપૂર્ણ નિર્ણય
- ખેડૂતોને ન્યાયસંગત ભાવ મળશે:
- બજારમાં ભાવ ઓછા જતા, સરકારે ટેકાના ભાવ જાહેર કરીને ખેડૂતોના હિતની સુરક્ષા કરી છે.
- ઉત્પાદનની વૃદ્ધિ:
- આ વર્ષે 30-40% વધુ ચણા ઉત્પાદન થતાં ખેડૂતો માટે વધુ આવકની તકો ઉભી થઈ છે.
- રાયડાના બજારમાં સ્થિરતા:
- રાયડાનું વાવેતર ઓછું હોવા છતાં, તેલબિયાંના બજારમાં કોઈ મોટો મંદીનો ભય નથી.
- PM-AASHA હેઠળ ટેકાના ભાવની ખરીદી:
- જો બજારના ભાવ ઘટશે, તો PSS યોજના હેઠળ ટેકાના ભાવે ખરીદી થશે, જેનાથી ખેડૂતોની હિતરક્ષા થશે.
ખેડૂત ટેકાના ભાવ રજીસ્ટ્રેશન તારીખ
- ખેડૂતોએ 18 ફેબ્રુઆરીથી 9 માર્ચ 2025 વચ્ચે ઈ-ગ્રામ કેન્દ્રો પર નોંધણી કરાવવી જોઈએ.
- 14 માર્ચ 2025થી ખરીદી શરૂ થશે, તેથી ખેડૂતો તેમના પાકને યોગ્ય સમયે વેચવા માટે તૈયારી રાખે.
- બજારમાં ભાવ વધે અથવા ઘટે, તે અનુકૂલન કરવા માટે ખેડૂતો બજારની સ્થિતિ પર નજર રાખે.
- ટેકાના ભાવે ખરીદી માટે સરકારની અધિકૃત વેબસાઇટ અને અધિકારીઓ સાથે સંપર્કમાં રહે.
ગુજરાત સરકાર દ્વારા ખેડૂત હિતમાં લેવામાં આવેલ આ નિર્ણય ખેડૂતોની આર્થિક સ્થિતિને મજબૂત બનાવવા માટે એક મહત્વપૂર્ણ પગલું છે. આગામી સમયમાં, નોંધણી પ્રક્રિયા પૂર્ણ થયા બાદ સરકાર વધુ વિગતવાર માર્ગદર્શન જાહેર કરી શકે.