Union budget 2025-26: કેન્દ્રીય બજેટ 2025-26 અંદાજપત્રમાં ખેડૂતો માટે ખાસ એલાન

વોટ્સએપ ગ્રુપમાં જોડાઓ Join Now
ટેલિગ્રામ ગ્રુપમાં જોડાઓ Join Now
ગૂગલ ન્યૂઝમાં જોડાઓ Join Now

Union budget 2025-26 (કેન્દ્રીય બજેટ 2025-26): નિર્મલા સીતારમણે 1લી ફેબ્રુઆરીએ બજેટ 2025-26 અંદાજપત્ર માટેનું કેન્દ્રીય બજેટ રજૂ કર્યું. પ્રધાનમંત્રી નરેન્દ્ર મોદી દ્વારા અપેક્ષિત આ બજેટને “જ્ઞાન બજેટ” તરીકે વર્ણવવામાં આવ્યું હતું. આ સંદર્ભમાં, “જ્ઞાન” ગરીબો, યુવાનો, ખેડૂતો (અન્નદાતા) અને મહિલાઓ જેવા મુખ્ય ક્ષેત્રોના સશક્તિકરણનો સંદર્ભ આપે છે. નાણામંત્રી દ્વારા બજેટ ભાષણમાં આ થીમ્સ સ્પષ્ટપણે પ્રતિબિંબિત થઈ હતી, જે ખેડૂતો, મહિલાઓ અને યુવાનોને લાભ આપવાના સરકારના પ્રયાસો પર ભાર મૂકે છે. નીચે બજેટમાં રજૂ કરાયેલા કેટલાક મુખ્ય હાઇલાઇટ્સ અને પહેલ છે.

ખેડૂતો માટે પ્રધાનમંત્રી ધન ધાન્ય યોજના

નિર્મલા સીતારમણે કેન્દ્રીય બજેટ 2025-26 અંદાજપત્રમાં ખેડૂતો માટે પ્રધાનમંત્રી ધન ધાન્ય યોજના (PM Dhan-Dhanya Krishi Yojana)ની શરૂઆત હતી. આ પહેલ હાલની યોજનાઓનું સંકલન કરીને અને ઓછી કૃષિ ઉત્પાદકતા, મધ્યમ સ્તરની પાક ઘનતા અને ધિરાણ સુવિધાઓની નબળી પહોંચ ધરાવતા વિસ્તારોને લાભો પહોંચાડીને ખેડૂતોને ટેકો આપવાનો પ્રયાસ કરે છે. આ કાર્યક્રમ ભારતના 100 જિલ્લાઓને લક્ષ્ય બનાવશે, જે એવા ક્ષેત્રો પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરશે જ્યાં કૃષિ વિકાસ માટે તાત્કાલિક ધ્યાન આપવાની જરૂર છે. તેનો ઉદ્દેશ્ય ખેડૂતોની નાણાકીય સુખાકારીમાં સુધારો કરવાનો અને વિકાસ માટે વધુ સારા સંસાધનો અને તકો સુધી તેમની પહોંચ સુનિશ્ચિત કરવાનો છે.

કઠોળ માટે આત્મનિર્ભરતા મિશન

સરકાર તુવેર, અડદ અને મસૂર પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરીને 6 વર્ષનું “કઠોળમાં આત્મનિર્ભરતા અભિયાન” શરૂ કરશે. NAFED (નેશનલ એગ્રીકલ્ચરલ કોઓપરેટિવ માર્કેટિંગ ફેડરેશન ઓફ ઈન્ડિયા) અને NCCF (નેશનલ કોઓપરેટિવ કન્ઝ્યુમર ફેડરેશન) આગામી 4 વર્ષ દરમિયાન ખેડૂતો પાસેથી આ કઠોળની ખરીદી કરશે.

કઠોળમાં આત્મનિર્ભરતા અભિયાન

કઠોળના ઉત્પાદન, કાર્યક્ષમ પુરવઠો, પ્રક્રિયા અને નફાકારક ભાવોને પ્રોત્સાહન આપવા માટે એક વ્યાપક કાર્યક્રમ શરૂ કરવામાં આવશે. સરકાર આ પહેલને અમલમાં મૂકવા માટે રાજ્ય સરકારો સાથે સહયોગ કરશે, સારી ખેતી પદ્ધતિઓને પ્રોત્સાહન આપશે, બગાડ ઘટાડશે અને ખેડૂતો માટે બજારની પહોંચ વધારશે.

બિહારમાં મખાના બોર્ડની સ્થાપના

બિહારની કૃષિ પર પણ 2025-26ના બજેટમાં ખાસ ધ્યાન આપવામાં આવ્યું હતું. સરકારે બિહારમાં મખાના બોર્ડની રચનાની જાહેરાત કરી છે, જે મખાના (શિયાળ બદામ) ના ઉત્પાદન, પ્રક્રિયા, મૂલ્યવર્ધન અને માર્કેટિંગમાં સુધારો કરવા પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરશે. મખાના બિહારનો પરંપરાગત પાક છે, અને એક સમર્પિત બોર્ડની સ્થાપનાનો હેતુ આ ક્ષેત્રમાં ખેડૂતો દ્વારા સામનો કરવામાં આવતા પડકારોનો સામનો કરવાનો છે. બોર્ડ વધુ સારી ગુણવત્તા નિયંત્રણ સુનિશ્ચિત કરવા, બજાર પહોંચ વધારવા અને મખાના ખેતીની નફાકારકતા વધારવા માટે કામ કરશે. આ પહેલ સ્થાનિક ખેડૂતોને તેમના ઉત્પાદનના મૂલ્યમાં વધારો કરવા માટે નવી તકનીકો અને તકનીકો રજૂ કરીને વધુ વળતર મેળવવામાં મદદ કરશે તેવી અપેક્ષા છે.

ઉચ્ચ ઊપજ આપતાં બીજ પર રાષ્ટ્રીય મિશન

સંશોધન ઇકોસિસ્ટમને મજબૂત કરવા, ઉચ્ચ ઊપજ સાથે બિયારણના લક્ષિત વિકાસ અને પ્રસાર અને 100થી વધુ બિયારણની જાતોની વ્યાવસાયિક ઉપલબ્ધતાને ધ્યાનમાં રાખીને ઉચ્ચ ઊપજ આપતાં બીજ પર રાષ્ટ્રીય મિશન શરૂ કરવામાં આવશે. જે ખેડૂતોને શ્રેષ્ઠ વૃદ્ધિ અને નફાકારકતા માટે શ્રેષ્ઠ ગુણવત્તાવાળા બીજની પહોંચ પ્રદાન કરશે.

મત્સ્યોદ્યોગ માટે ‘હાઈ સી’ માળખું

સરકાર આંદામાન અને નિકોબાર અને લક્ષદ્વીપ ટાપુઓ પર વિશેષ ધ્યાન કેન્દ્રિત કરીને મત્સ્યોદ્યોગના ટકાઉ ઉપયોગ માટે ભારતીય વિશિષ્ટ આર્થિક ક્ષેત્ર અને ‘હાઈ સી’ માંથી એક માળખું લાવશે. આ પહેલ માછીમારી ઉદ્યોગને સુધારવા અને નિકાસને વેગ આપવા માટે અદ્યતન તકનીકો પણ લાવશે.

કપાસ ઉત્પાદકતા અને ટકાઉપણું મિશન

કપાસની ખેતીની ઉત્પાદકતા અને ટકાઉપણામાં નોંધપાત્ર સુધારણાઓને સરળ બનાવવા અને વધારે લાંબી મુખ્ય કપાસની જાતોને પ્રોત્સાહન આપવા માટે 5 વર્ષનાં મિશનની જાહેરાત કરવામાં આવી છે.

ખેડૂતો માટે કિસાન ક્રેડિટ કાર્ડ

નિર્મલા સીતારમણે કેન્દ્રીય બજેટ 2025-26 અંદાજપત્રમાં બીજો એક મહત્વપૂર્ણ પગલું કિસાન ક્રેડિટ કાર્ડ (KCC) યોજનાનું વિસ્તરણ છે. આ યોજના, જે પહેલાથી જ 7 કરોડથી વધુ ખેડૂતોને લાભ આપે છે, તેને નવા બજેટમાં વધારવામાં આવી છે. કિસાન ક્રેડિટ કાર્ડ માટેની મર્યાદા ₹3 લાખથી વધારીને ₹5 લાખ કરવામાં આવી છે. આ વધારાથી ખેડૂતો ટૂંકા ગાળાની લોન માટે વધુ ભંડોળ મેળવી શકશે, જે તેમને કાર્યકારી મૂડીની જરૂરિયાતો, બીજ, ખાતર ખરીદવા અને ખેતી સંબંધિત અન્ય ખર્ચાઓ પૂર્ણ કરવામાં મદદ કરશે. કિસાન ક્રેડિટ કાર્ડ (KCC) યોજનામાં ફક્ત પાક ઉત્પાદન જ નહીં પરંતુ પશુપાલન અને મત્સ્યઉદ્યોગ સાથે સંકળાયેલા ખેડૂતોને પણ આવરી લેવામાં આવ્યા છે, જેનાથી કૃષિ હિસ્સેદારોની વિશાળ શ્રેણીને ફાયદો થાય છે.

આસામમાં યુરિયા પ્લાન્ટ્સ

ભારતમાં આત્મનિર્ભરતા પ્રત્યે સરકારની પ્રતિબદ્ધતાને અનુરૂપ, બજેટ 2025-26 અંદાજપત્રમાં આવશ્યક કૃષિ ઇનપુટ્સના સ્થાનિક ઉત્પાદનમાં વધારો કરવા પર પણ ભાર મૂકવામાં આવ્યો છે. આ લક્ષ્યને હાંસલ કરવા માટેનો એક મુખ્ય ઉપાય આસામમાં 12.7 લાખ મેટ્રિક ટન ઉત્પાદન ક્ષમતા ધરાવતો યુરિયા પ્લાન્ટ સ્થાપવાનો છે. આ પ્લાન્ટ આયાતી યુરિયા પરની નિર્ભરતામાં નોંધપાત્ર ઘટાડો કરશે અને પ્રદેશના ખેડૂતોને આ મહત્વપૂર્ણ ખાતરનો પુરવઠો સુધારશે. વધુમાં, પૂર્વ ભારતમાં અગાઉ બંધ કરાયેલા ત્રણ યુરિયા પ્લાન્ટ ફરીથી ખોલવામાં આવશે જેથી યુરિયા ઉત્પાદનમાં વધારો થાય. આ પ્રયાસો યુરિયા ઉત્પાદનમાં આત્મનિર્ભરતા પ્રાપ્ત કરવા અને ખેડૂતોને પોષણક્ષમ ખાતરોની ઉપલબ્ધતા સુનિશ્ચિત કરવા માટે એક પગલું છે.

ગુજરાત બજેટ 2025-26 તારીખ

ગુજરાત રાજ્યનું બજેટ 2025-26 20 ફેબ્રુઆરીએ જાહેર થશે. રાજ્યપાલ આચાર્ય દેવવ્રતના પરિપત્ર મુજબ, ગુજરાત વિધાનસભાનું બજેટ સત્ર 19 ફેબ્રુઆરીથી 28 માર્ચ સુધી ચાલે છે. નાણામંત્રી કનુ દેસાઈ રાજ્યના નાણાકીય આયોજન અને વિકાસલક્ષી પહેલોની રૂપરેખા રજૂ કરશે. બજેટમાં માળખાગત સુવિધાઓ, શિક્ષણ, આરોગ્ય અને સામાજિક કલ્યાણ માટે મોટા ફંડના સંકેતો મળતા આશા છે. 2024-25માં ₹3,32,465 કરોડનું બજેટ રજૂ કરવામાં આવ્યું હતું. 31 જાન્યુઆરીથી સંસદના બજેટ સત્રની શરૂઆત થઈ છે, અને 4 એપ્રિલ સુધી ચાલશે. 1 ફેબ્રુઆરીએ કેન્દ્રિય બજેટ પણ રજૂ કરવામાં આવ્યું.

નિર્મલા સીતારમણ દ્વારા રજૂ કરાયેલું બજેટ 2025-26 અંદાજપત્રમાં કૃષિ, મહિલાઓ અને યુવાનો જેવા મુખ્ય ક્ષેત્રોને લાભ આપવા માટે રચાયેલ છે. ખેડૂતો માટે ધિરાણની પહોંચ વધારવા, ખાદ્ય ટેકનોલોજી શિક્ષણ વધારવા અને મહિલાઓ અને યુવા સશક્તિકરણને પ્રોત્સાહન આપતી યોજનાઓ પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરીને, બજેટ ટકાઉ આર્થિક વિકાસ લાવવાનો હેતુ ધરાવે છે. ખેડૂતો પર સરકારનું ધ્યાન, ખાસ કરીને પ્રધાનમંત્રી ધન ધાન્ય યોજના (PM Dhan-Dhanya Krishi Yojana) અને કિસાન ક્રેડિટ કાર્ડ (KCC) વૃદ્ધિ જેવી પહેલોની રજૂઆત સાથે, ગ્રામીણ ભારતના કલ્યાણ પ્રત્યે પ્રતિબદ્ધતા દર્શાવે છે. મહિલા અને યુવા સશક્તિકરણ માટે નક્કી કરાયેલા પગલાં સરકારના સમાવેશી વિકાસના વ્યાપક દ્રષ્ટિકોણને પ્રતિબિંબિત કરે છે. આખરે, બજેટનો હેતુ જ્ઞાન-સંચાલિત અર્થતંત્ર બનાવવાનો છે જ્યાં સમાજના તમામ વર્ગો સમૃદ્ધ થઈ શકે અને રાષ્ટ્રના વિકાસમાં યોગદાન આપી શકે.

Leave a Comment