Gujarat IFFCO npk Fertilizer price (ઈફ્કો એનપીકે રાસાયણિક ખાતરના ભાવ): ગુજરાતના ખેડૂતોને તાજેતરમાં આર્થિક મુશ્કેલીનો સામનો કરવો પડી રહ્યો છે. ઇફ્કો (ઈન્ડિયન ફાર્મર્સ ફર્ટિલાઇઝર કો-ઓપરેટિવ લિમિટેડ) દ્વારા રાસાયણિક ખાતરના ભાવમાં 250 રૂપિયાનો મોટો વધારો કરવામાં આવ્યો છે, જે ખેડૂતો માટે ચિંતાનો વિષય બની રહ્યો છે. આ વધારા સાથે, 50 કિલોની બેગના નવા ભાવ હવે રૂપિયા 1720 પર પહોંચ્યા છે.
ઈફ્કો દ્વારા ખાતરના ભાવમાં વધારો
મળતી માહિતી મુજબ, ઇફ્કોએ ખાસ કરીને NPK 10:26:26 અને NPK 12:32:16 નામના બે મુખ્ય રાસાયણિક ખાતરોના ભાવમાં વધારો કર્યો છે. 3 જાન્યુઆરીથી આ નવા દર અમલમાં આવ્યા છે. આ વધારો મોટા પ્રમાણમાં રવિ અને ખરીફ પાકોની વાવેતરમાં અસરકારક રહેશે, કારણ કે આ સિઝન દરમિયાન ખાતરનો વધુ ઉપયોગ થાય છે.
ગુજરાતમાં દર વર્ષે અંદાજે 7 લાખ મેટ્રિક ટન જેટલા રાસાયણિક ખાતરનો ઉપયોગ થાય છે. આ વધારાને કારણે ખેડૂતોના ખેતી ખર્ચમાં નોંધપાત્ર વધારો થવાની સંભાવના છે.
એનપીકે ખાતરના ભાવ વધારાના કારણો
ખાતરના ભાવમાં આ વધારાના અનેક કારણો હોઈ શકે છે, જેમાં મુખ્યત્વે આંતરરાષ્ટ્રીય સ્તરે કાચા માલની વધતી કિંમત, નાણાકીય નીતિઓમાં ફેરફાર, અને માલવહન ખર્ચમાં વધારો છે. ઇફ્કો જેસે ખાદ્ય સંસ્થાઓ પર આવા આંતરરાષ્ટ્રીય કારણોનો સીધો પ્રભાવ પડે છે.
એનપીકે 10:26:26 ખાતર
એનપીકે 10:26:26 એ ખાતર છે જેમાં નાઇટ્રોજન (N), ફોસ્ફરસ (P), અને પોટેશિયમ (K) નું પ્રમાણ 10:26:26 ના ગુણોત્તરમાં હોય છે એટલે એનું નામ NPK 10:26:26 તરીકે ખેડૂતો ઓળખે છે અને બજારમાં વહેચાય થાય છે. આ રાસાયણિક ખાતરના ભાવમાં 250 રૂપિયાનો મોટો વધારો કરવામાં આવ્યો છે
એનપીકે 12:32:16 ખાતર
એનપીકે 12:32:16 એ એક ખાતર છે જેમાં નાઇટ્રોજન (N), ફોસ્ફરસ (P), અને પોટેશિયમ ( K) 12:32:16 ના પ્રમાણમાં હોય છે. એટલે એનું નામ NPK 12:32:16 તરીકે ખેડૂતો ઓળખે છે અને બજારમાં વહેચાય થાય છે. આ રાસાયણિક ખાતરના ભાવ 50 કિલોની બેગના નવા ભાવ હવે રૂપિયા 1720 પર પહોંચ્યા છે.
ખેડૂતો પર પડી રહેલો આર્થિક બોજો
ગુજરાતના ખેડૂતો માટે આ પ્રકારનો દર વધારો ખૂબ જ પડકારરૂપ છે. ખાસ કરીને તે નાના અને મધ્યમ ખેડુતો પર વધુ અસર કરે છે, જેમને પહેલાથી જ આર્થિક તંગીનો સામનો કરવો પડી રહ્યો છે.
ખેત ઉત્પાદનના ખર્ચમાં થયેલા આ વધારાથી ખેડૂતોના નફામાં ઘટાડો થવાનો ભય છે. ઉદાહરણરૂપ, NPK 10:26:26 અથવા NPK 12:32:16 જેવાં ખાતરોના ભાવ વધારાથી વાવેતરની શરૂઆતમાં જ ખર્ચ વધી જશે.
ગુજરાતના ખેડૂતની સ્થિતિ
ગુજરાતનું ખેડૂત સમુદાય મુખ્યત્વે રવિ અને ખરીફ પાક ઉપર આધારિત છે. રાજ્યમાં રવિ પાક તરીકે ઘઉં, ચણા, સરસવ વગેરે મુખ્ય પાક છે, જ્યારે ખરીફ પાકમાં કપાસ, મગફળી, તુવેર વગેરે નો સમાવેશ થાય છે. આ પાકોની વધુ ઉપજ માટે ખાતર જરૂરી છે.
રાસાયણિક ખાતરોના વધતા દરોને કારણે, ખેડુતો માટે પાકની મહત્તમ ઉપજ મેળવવી વધુ મુશ્કેલ બની શકે છે. ઉલ્લેખનીય છે કે ગુજરાતમાં મોટાભાગના ખેડૂતો કુદરતી ચીજવસ્તુઓ પર આધાર રાખે છે, પરંતુ આ પ્રકારના વધારાથી તેમના ઉત્પાદન ખર્ચમાં મોટી વધારો થશે.
સરકારની જવાબદારી અને સહાયની આશા
ખેડુતોના આર્થિક ટેકામાં સરકારી ભુમિકા મહત્વની છે. ખેડૂતો માટે તાકીદે સહાયપેકેજ કે સબસીડીની ઘોષણા કરવી જરૂરી છે. નેશનલ ફર્ટિલાઇઝર પોલિસીના માધ્યમથી સરકાર આ મોલધન વધારાને નિયંત્રિત કરી શકે છે.
ગુજરાત સરકાર અગાઉ ખેડૂતો માટે વિવિધ યોજનાઓ જાહેર કરી ચૂકી છે, જેમ કે પાક વિમો યોજના, પરમપરાગત ખેતી યોજના વગેરે. તે છતાં, આ સ્પષ્ટ છે કે ઓછા ખર્ચે ખાતર ઉપલબ્ધ કરાવવા માટે કેન્દ્ર અને રાજ્ય સરકારને વધુ પ્રભાવી પગલાં ભરવા પડશે.
ખેડુતોના વિકલ્પો અને ભવિષ્ય
મુખ્ય પ્રશ્ન એ છે કે, આ સ્થિતિમાં ખેડૂતો શું કરી શકે? પાયો બળવત્તર બનાવવા માટે, ખેડુતોને વિકલ્પો શોધવા પડશે. ગુજરાતના અનેક ખેડુતો હવે ઓર્ગેનિક ખેતી તરફ મોઢું કરી રહ્યા છે. જો કે, ઓર્ગેનિક ખાતર પદ્ધતિઓ પણ આરંભમાં ખર્ચાળ હોય છે, પરંતુ લાંબા ગાળે તે વધુ ફાયદાકારક સાબિત થાય છે.
સાથે જ, ખેડુતોને તેમની ઉપજ માટે યોગ્ય બજાર પૂરુ પાડવાનું મહત્ત્વનું છે. કૃષિ ક્ષેત્રે સુધારાઓ અને ટેકનોલોજીનો ઉપયોગ વધારવા માટે સહકારી સંસ્થાઓ દ્વારા તાલીમ અને માર્ગદર્શન આપવું જોઈએ.
ખેડુતોની માંગ અને વિરોધ
ખાતરના ભાવમાં વધારા સામે ઘણા ખેડૂત સંગઠનો દ્વારા વિરોધ પ્રદર્શિત કરવામાં આવ્યો છે. તેઓએ ઇફ્કોને ભાવ પાછા ખેંચવા માટે આહ્વાન કર્યું છે.
વિશ્વના અન્ય દેશમાં રાસાયણિક ખાતરોના ભાવ વધારા સામે ખેડૂતો દ્વારા સરકાર પર દબાણ નાખવામાં આવ્યું છે.
આખરે, રાસાયણિક ખાતરના ભાવમાં વધારો થવો એ ખેડૂતો માટે એક મોટો પડકાર છે. ઇફ્કો દ્વારા કરવામાં આવેલ આ વધારો ખાસ કરીને ગુજરાતના ખેડૂતો પર નકારાત્મક અસર કરશે, જે પહેલાથી જ આબોહવા, પાણીની અછત અને અન્ય પ્રાકૃતિક આફતો સાથે સંઘર્ષ કરી રહ્યા છે.
સરકારે તરત જ આ અંગે પગલાં ભરવું જરૂરી છે જેથી ખેડુતોની આર્થિક મુશ્કેલી ઓછી થાય અને તેઓ દેશના આર્થિક વિકાસમાં તેમની ભૂમિકા નબળી ન કરે.