Sidsar Mahotsav 2024: ઉમિયા માતાજીના પ્રાગટ્યની ઉજવણી સિદસર ઉમિયાધામ ખાતે રાજયપાલ આચાર્ય દેવવ્રતે આયોજિત વિરાટ કૃષિ સંમેલનમાં મુખ્ય વિધિમાં ભાગ લીધો અને આ અવસર પર પ્રાકૃતિક કૃષિ અભિયાન વિશે મહત્વપૂર્ણ સંબોધન કર્યું. આ પ્રસંગે રાજયપાલ આચાર્ય દેવવ્રતજીએ પ્રાકૃતિક કૃષિ અભિયાનના લાભો અને તેની પરિષ્કૃત રીતે અમલ કરવાની જરૂરિયાત વિશે રાજ્યના ખેડૂતો અને સમાજને અગત્યના સંદેશ આપ્યા. આ સંમેલન અને ઉમિયાધામના પવિત્ર સ્થાનની ઉજવણી, રાજ્યના ખેતી-કૃષિ અને પર્યાવરણના ક્ષેત્રમાં એક નવો મૌલિક આલેખ લખી રહી છે.
આચાર્ય દેવવ્રતે પ્રાકૃતિક કૃષિ અભિયાન વિષે સંબોધન
રાજયપાલ આચાર્ય દેવવ્રતજીએ જણાવ્યું હતું કે, ગુજરાત રાજ્યમાં પ્રાકૃતિક કૃષિ અભિયાન રાજ્ય સરકારના સંકલ્પના રૂપે આરંભ કરાયું છે, જે હવે વિશેષ ઝુંબેશ તરીકે અમલમાં મૂકાયું છે. આ અભિયાનનો મુખ્ય હેતુ ખેતીના પરંપરાગત પદ્ધતિઓના આધારે કૃષિ પ્રથાઓને સુધારવી છે, જેથી ધરતી વધુ આર્થિક અને આહાર માટે સજીવ રહે. તેમણે જણાવ્યું કે, પ્રાકૃતિક કૃષિ એ જંતુનાશક દવાઓથી ઝેરયુક્ત બનેલી ધરતી અને બિનઆરોગ્યપ્રદ ઉત્પાદનોથી માનવજાતને બચાવી શકે છે.
આ અભિયાનના ઉદ્દેશ્યમાં જંતુનાશક દવાઓના વિપરિત પ્રાકૃતિક પદ્ધતિઓને પ્રોત્સાહન આપવું છે. આજે ખેતરના ઉત્પાદનો કેન્સર, ડાયાબિટીસ, બ્લડ પ્રેશર અને અનેક બીમારીઓના કારણ બન્યા છે, જે ખોરાક દ્વારા શરીરમાં ઝેરી પદાર્થોનો પ્રવેશ થવાથી થાય છે. આ જંતુનાશક દવાઓ અને કૃષિ રસાયણોનું લાંબી અવધિથી સતત ઉપયોગ ધરતી અને માનવ આરોગ્ય માટે વિમુખી છે.
ઉમિયાધામનું સામાજિક મહત્વ અને માતૃશક્તિ: આચાર્ય દેવવ્રતજી
રાજયપાલ આચાર્ય દેવવ્રતજીએ ઉમિયાધામ ખાતે સવા શતાબ્દી મહોત્સવની ઉજવણીની વિશેષતા પર ભાર મુકતા કહ્યું કે, આપણો સંસ્કૃતિમાં માતૃશક્તિનું અનોખું સ્થાન છે. “માતૃદેવો ભવ:” સંસ્કૃતિ સંદેશ આપે છે કે, માતાનું આશીર્વાદ અને ક્રપા સંતાનની તમામ ઈચ્છાઓ પૂર્ણ કરે છે. આ અવસર પર એમણે ઉમિયાધામમાં 125 વર્ષ પહેલા ઉમિયા માતાજીનો પ્રાગટ્ય થતાં આ માત્ર જન્મોત્સવ નહિ પરંતુ સમગ્ર સમાજ માટે ઉત્તમ અને મહત્વપૂર્ણ પર્વ છે, જેમાં સમાજોદય અને વિકાસના સંકેતો છુપાયા છે.
રાજયપાલનુ સંબોધન: જમીન અને ઓર્ગેનિક કાર્બનનુ મહત્વ
રાજયપાલ એ સંમેલનમાં પોતાનું કૃષિ અનુભવ રજૂ કરતી વખતે પ્રાકૃતિક કૃષિના 5 મુખ્ય સિદ્ધાંતોને અજમાવવાનું મહત્વ દર્શાવ્યું. તેમનું માનવું છે કે, પ્રાકૃતિક કૃષિ અપનાવવાથી જમીન પર કોઈ નુકસાન નહીં થાય, પરંતુ તે વધુ ફળદ્રુપ અને સૃષ્ટિ-સંરક્ષિત બને છે. રાજયપાલશ્રીએ જણાવ્યું કે, “ઓર્ગેનિક કાર્બન એ ખેડૂતના ખેતરનો પ્રાણ છે.” જેમણે ભારતની કૃષિ ધરતી પર ઓર્ગેનિક કાર્બનના પ્રમાણના વધારા પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કર્યું.
ગુજરાતમાં ઓર્ગેનિક કાર્બનની માત્રા 0.2 ટકા છે, જે એક ચિંતાજનક પરિસ્થિતિ દર્શાવે છે. “જો જમીનનો ઓર્ગેનિક કાર્બન 0.5 ટકાથી નીચે જાય તો તેને બનજરી જમીન માનવામાં આવે છે,” એમ રાજયપાલએ આગાહી કરી. તેમણે આ સંકેત આપ્યો કે, જો આવનારી પેઢી માટે કૃષિ જમીનની ગુણવત્તા જાળવી રાખવી છે, તો કૃતસંગ્રહ, યુરિયા, ડી.એ.પી. જેવી કૃષિ રસાયણોનો ઉપયોગ ટાળો અને પ્રાકૃતિક કૃષિ તરફ વળો.
પ્રાકૃતિક કૃષિની સ્વાસ્થ્ય અને પર્યાવરણ પર અસર
પ્રાકૃતિક કૃષિનો મુખ્ય ઉદ્દેશ માત્ર પાકોનું ઉત્પાદન વધારવું નહિ પરંતુ તે પર્યાવરણ, રોગમુક્ત જીવન અને પોષક ખોરાકના ઉત્તમ સ્તરે જાળવણી માટે છે. આ બાબતને અનુરૂપ, રાજયપાલ આચાર્ય દેવવ્રતજીએ મંતવ્ય આપ્યું કે, “આખા ગુજરાતમાં ન્યાય અને પર્યાવરણ માટે પ્રાકૃતિક કૃષિ અપનાવવી ખૂબ જ આવશ્યક છે.” તેમણે આ પણ ઉલ્લેખ કર્યો કે, જો ખેડૂતો અને સહભાગીઓ પ્રાકૃતિક કૃષિ પ્રથાઓ અનુસરીને, હવે આગળ વધે છે તો તે માત્ર ખેતરો માટે નહિ, પરંતુ સમગ્ર રાજ્યના આરોગ્ય માટે પણ લાભદાયક સાબિત થશે.
સિદસર ઉમિયાધામ કૃષિ મંત્રી રાઘવજીભાઈ પટેલનો ખેડૂતોને સંદેશ
કૃષિ મંત્રી રાઘવજીભાઈ પટેલે જણાવ્યું કે, “આવનારી પેઢીને સ્વચ્છ અને સ્વસ્થ ભવિષ્ય આપવું હશે તો આજે જ પ્રાકૃતિક કૃષિ તરફ વળવું અનિવાર્ય છે.” તેમણે આ ઉપરાંત એ પણ જણાવ્યું કે, “પ્રાકૃતિક કૃષિના પદ્ધતિઓમાં ખેડૂતોનું ઉત્સાહ અને માનવ સુખ-સંતોષનાં દરખાસ્તોથી પાકો માત્ર તંદુરસ્ત રહેશે નહીં, પરંતુ આ અર્થતંત્ર માટે પણ મજબૂત આધાર પણ બનશે.”
તેમણે પ્રાકૃતિક કૃષિમાં પર્યાવરણ જાળવણી, ઝેરમુક્ત ખોરાક, ગૌ સંવર્ધન અને કૃષિ સમૃદ્ધિની બાબતો પર પણ વિશેષ ભાર મુક્યો. પ્રાકૃતિક કૃષિ દ્વારા કૃષિનો નવા દિશામાં વિકાસ અને સમૃદ્ધિ માટે તમામ પૃથ્વી-આધારિત સિદ્ધાંતો અપનાવવાની શ્રેષ્ઠ રીત છે.
ઉમિયાધામ સિદસર પરષોત્તમભાઈ રૂપાલાનો સંદેશ
કૃષિ, ખેડૂત અને સરકારની ભૂમિકા પર સંબોધન કરતા, સાંસદ પરષોત્તમભાઈ રૂપાલાએ કહ્યું કે, “હાલના સમયમાં દેશના ખેડૂત ખૂબ જ પ્રગતિશીલ બન્યો છે.” તેમણે જણાવ્યું કે, “નવાટેકનોલોજી અને આધુનિક કૃષિ સંશોધનોનો ઉપયોગ કરીને ખેડૂતોના મહેનત, સરકારની નીતિઓ અને વૈજ્ઞાનિક સંશોધનો દ્વારા હવે અમે અન્નના પુરાવઠો માટે અનેક દિશાઓથી આગળ વધતા જઈ રહ્યા છીએ.”
સિદસર ઉમિયાધામના આગેવાનોની હાજરી
આ પ્રસંગે અનેક મહત્વપૂર્ણ ધારાસભ્યો, સંસદ સભ્ય, કક્ષાત્મક તબીબો અને તત્વજ્ઞાનોનો સન્માન થયો. મુખ્યત્વે, ધારાસભ્યો સર્વ દુર્લભજીભાઈ દેથરીયા, મહેન્દ્ર પાડલીયા, પ્રકાશ વરમોરા, રમેશ ટિલાળા, અને સિદસર ઉમિયાધામ ટ્રસ્ટના ચેરમેન મૌલેશભાઈ ઉકાણી વગેરે આ અવસર પર ઉપસ્થિત રહ્યા હતા.